5 - Psalmiści
5. Modlitwa Psalmistów
Wpatrując się w modlitwę ludzi Starego Testamentu nie sposób pominąć autorów psalmów. Pod natchnieniem Ducha Świętego stworzyli oni dzieło, które jest jedyną w swoim rodzaju Księgą Modlitwy. Kościół nadal z niej korzysta Kościół, szczególnie w celebracji sakramentów oraz w sprawowaniu Liturgii Godzin.
Myśli do homilii
1. Światło słowa płynące z czytań mszalnych.
2. Wprowadzenie. W refleksji o modlitwie wpatrujemy się nadal w wielkie postaci Starego Testamentu. Uczymy się modlitwy od Abrahama i Jakuba, pamiętamy o niezwykłych spotkaniach z Bogiem, przeżywanych przez Mojżesza i proroków. Dziś chcemy się uważniej przyjrzeć modlitwie psalmistów. Prowadzeni przez Ducha Świętego stworzyli oni wyjątkowe dzieło, nazywane często Księgą Modlitwy. Korzystał z niej Chrystus i przez wszystkie wielki modli się nimi Kościół.
3. Księga Modlitwy. Posłuchajmy najpierw kilku wypowiedzi na temat znaczenia psalmów. Św. Pius X (w konstytucji apostolskiej Divino afflante Spiritu) pisał: „Psalmy, których zbiór znajduje się w Piśmie świętym, zostały ułożone pod natchnieniem Boga. Od zarania Kościoła w przedziwny sposób służyły one nie tylko do pobudzania pobożności wiernych […], ale także według zwyczaju przyjętego już w Starym Prawie miały szczególne miejsce w samej świętej Liturgii i Bożym Oficjum”.
O. Piotr Roztworowski, benedyktyn i kameduła, w słowie wprowadzającym do „Medytacji nad psalmami” (Kraków, 2004, s. 9-11), wyjaśniał: „Modlitwa prawdziwa nie jest z ziemi, ani jej nie może z siebie wykrzesać człowiek. Ona z wysokości Niebios pochodzi. Stamtąd jako natchnienie i łaska do biednego serca człowieczego spływa, by stać się w nim źródłem żywej wody tryskającej ku życiu wiecznemu (J 4,14)… Modlitwa zatem chrześcijańska rodzi się w sercu człowieczym przez Ducha Świętego. A że z nieba bierze początek, do nieba też dosięga jak woda bijąca na wysokości źródła swego […]. Psalmy są Księgą pielgrzyma w drodze do Niebieskiej Jerozolimy, Księgą żołnierza wśród ciężkiej walki w tym świecie ciemności, Księgą tego, który miłuje […]. Trzeba więc nauczyć się czerpać z tej Księgi. Ale najpierw trzeba rozbudzić w duszy przekonanie, na wierze oparte, że tam istotnie są wielkie skarby. A wtedy będziemy ich szukać i znajdować, i cieszyć się nimi: Raduję się z Twojej mowy jak ten, co zdobył łup wielki (Ps 119[118],162)” .
Piękne słowa o psalmach znajdujemy w Katechizmie Kościoła Katolickiego: „Psałterz jest księgą, w której słowo Boże staje się modlitwą człowieka… Ten sam Duch inspiruje dzieło Boże oraz odpowiedź człowieka. Chrystus połączy jedno i drugie. W Nim Psalmy nieustannie uczą nas modlitwy” (2587). „Tu zaczyna objawiać się nowość modlitwy w pełni czasów; modlitwa synowska, jakiej Ojciec oczekiwał od swoich dzieci, zaczyna być wreszcie przeżywana przez samego Jedynego Syna w Jego człowieczeństwie, z ludźmi i dla ludzi” (KKK 2599).
Czy my modlimy się psalmami? Owszem, czynimy to przede wszystkim w czasie Mszy Świętego, gdyż zawsze po pierwszym czytaniu jest śpiewany lub odczytywany psalm (czasem inna pieśń poetycka), a my powtarzamy refren, wyrażający istotną myśl wybranego psalmu. Być może nie zawsze z odpowiednim skupieniem i zrozumieniem przeżywamy tę część liturgii słowa. Psalm został w niej umieszczony jako odpowiedź na usłyszane słowo, a równocześnie jako medytacja nad świętym tekstem, napisanym pod natchnieniem Ducha Świętego.
Inne miejsce, w którym psalmy są obecne, choć nie bezpośrednio, jest różaniec. Jego pierwszą nazwą były słowa: „Psałterz Maryjny” lub „Psałterz NMP”. Dlaczego? Dlatego, że odmawiano 150 razy „Zdrowaś Maryjo” zamiast psalmów, których jest 150. Patrząc więc z perspektywy historycznej trzeba powiedzieć, że u źródeł modlitwy różańcowej jest odniesienie do psalmów. Znajdujące się w nich uwielbienie Boga, dziękczynienie za otrzymane łaski, refleksja nad mądrością Stwórcy, przeproszenie za popełnione grzechy, mogą się przyczynić do głębszego przeżywania różańcowych tajemnic. W każdej z nich jest miejsce na uwielbienie i dziękczynienie, na przeproszenie i prośbę, a także na refleksję nad Bożym dziełem i Bożymi drogami życia.
Zapewne są wśród tu obecnych również tacy, którzy odmawiają wybrane części brewiarza, np. Jutrznię lub Nieszpory, a psalmy stanowią istotną część tych liturgicznych celebracji. Do tej modlitwy zachęca dziś Kościół nazywając Liturgię Godzin „Modlitwą Ludu Bożego”.
4. Zaproszenie do adoracji. Po Mszy Świętej uklękniemy przed Jezusem, obecnym w Najświętszym Sakramencie. Wtedy powróci refleksja o psalmach. Będziemy dziękować naszemu Panu za te modlitwy, a także prosić Go, abyśmy jeszcze głębiej przeżywali modlitwę psalmami w czasie Mszy Świętej i mądrością psalmów przenikali wszystkie nasze modlitwy.
Modlitwa powszechna
Zanieśmy nasze pokorne prośby do Boga, który jest wszechmogący i po trzykroć Święty.
1. Módlmy się za wszystkich ochrzczonych, aby gorliwą modlitwą i mądrym życiem oddawali chwałę Bogu. Ciebie prosimy.
2. Módlmy się za naszą Ojczyznę, aby wsparta wstawiennictwem Maryi, Królowej Polski, cieszyła się wolnością i rozwijała się w pokoju.
3. Módlmy się za rodziny, aby były szkołami wiary, narodowych tradycji i dobrych obyczajów.
4. Módlmy się za chorych, smutnych i skrzywdzonych, aby zostali umocnieni łaską Ducha Świętego i otrzymali wsparcie ze strony ludzi dobrej woli.
5. Módlmy się za naszych zmarłych (szczególnie N.), aby mogli na wieki oglądać Boga twarzą w twarz.
6. Módlmy się za nas samych, abyśmy nie ustawali w modlitwie i ubogacali ją mądrością psalmów.
Tobie chwała i cześć, i uwielbienie, Boże w Trójcy Świętej Jedyny. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.
Adoracja Najświętszego Sakramentu
Śpiew na wystawienie Najświętszego Sakramentu.
Kapłan: Wyznajemy, Panie Jezu Chryste, że jesteś Jednorodzonym Synem Ojca Przedwiecznego. Z pokorą klękamy przed Twoim majestatem i prosimy, abyś uczył nas modlitwy. Mówiłeś do Boga: „Ojcze”. Chcesz, abyśmy Cię naśladowali i codziennie rozmawiali z Ojcem, który jest w niebie. Jako Jego umiłowane dzieci uczestniczymy w Eucharystii, odmawiamy psalmy i śpiewamy pieśni uwielbienia.
Śpiew, np.: „Ojcze, chwała Tobie”.
L1: Dziękujemy Ci, Panie Jezu, za wspaniałą Księgę Modlitwy, jaką stanowią psalmy. Powstały z natchnienia Ducha Świętego i należą do świętych tekstów, które rozważa i którymi modli się Kościół. Uczą uwielbienia Boga, wyrażają dziękczynienie za otrzymane od Niego dary, zachęcają do refleksji nad życiem, budzą skruchę za grzechy, wskazują drogę świętości, są błaganiem o potrzebne łaski. Dziękujemy Ci, Panie, za psalmy, które Ty sam odmawiałeś i którymi modlą się wierzący w Ciebie.
L2: Twój Kościół w każdej Mszy Świętej zaprasza nas do modlitwy psalmami. One są naszą odpowiedzią na usłyszane słowo Boże i medytacją nad jego treścią. Pomagają nam wyrazić radość Twego narodzenia, ból Twej męki i chwałę Twego Zmartwychwstania. W każdym okresie roku liturgicznego psalmy wskazują na Twoją obecność i Twoje działanie. Nie zawsze jednak potrafimy dostrzec ich piękno i przeżywać je całym sercem, dlatego, pozostając w ciszy, prosimy o łaskę modlitwy psalmami.
Modlitwa w ciszy (ok. 2 min.).
Kapłan: Dziękujemy Ci, Panie Jezu, za wszystkich, którzy codziennie rano i wieczorem klękają do modlitwy. Dziękujemy za uczestniczących w Eucharystii i nabożeństwach, za rozważających tajemnice różańcowe i odmawiających Koronkę do Miłosierdzia Bożego, za oddających cześć Maryi, Aniołom i Świętym. Bądź uwielbiony w każdej modlitwie, jaką zanoszą do Ciebie dzieci, jaką podejmują młodzi, jaką odmawiają dorośli. Pomóż ubogacać naszą modlitwę mądrością psalmów. Niech ta wspaniała Księga Modlitwy inspiruje nasze myśli i pobudza serca. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.
Śpiew: „Przed tak wielkim” i błogosławieństwo.