Uwagi dla prowadzących
Uwagi dla prowadzących
Tak wiele uwagi poświęca się dzisiaj, aby zapewnić dziecku prawidłowy rozwój fizyczny i intelektualny. To ważne. Ale … wychować dziecko to nauczyć go również bliskiej, serdecznej relacji z Bogiem. Tylko człowiek Bogiem silny jest silny naprawdę.
Zeszyt „Jesteśmy domownikami Boga i Jego sługami” pomyślany został jako pomoc w dorosłym, zaangażowanym w formowanie dziecięcych umysłów i serc do dojrzałej relacji z Bogiem. Jest pierwszym w cyklu, mającym na celu systematyczną formację dziecka od klasy trzeciej szkoły podstawowej do ukończenia gimnazjum. Proponowany jest więc tym, którzy przygotowują chłopców do służenia Panu jako ministranci, dziewczęta do śpiewu w scholi, oraz chętnych do zaangażowania się w różne grupy: adoracyjne, modlitewne i charytatywne.
Wszystkie te dzieci potrzebują – obok doskonalenia umiejętności związanych z ich konkretną posługą w domu Boga - dobrej formacji. Tylko prowadzone w taki sposób będą prawidłowo rozumiały swoje miejsce we wspólnocie dzieci Bożych. Z natury bardzo otwarte na obecność Boga i na przyjaźń z Nim, odkryją, że każda posługa to coś znacznie więcej niż wykonanie powierzonego zadania, to służenie innym „tym darem, jaki każdy z nich otrzymał od Pana” (por. 1P 4,10), to realizacja ich dziecięcego powołania i przygotowywanie się do przyjęcia powołania, które będą realizować jako dorośli.
Spotkania zawarte w tym zeszycie mogą być przeżywane wspólnie przez wszystkie dzieci pragnące włączyć się w służbę w Kościele. W następnych zeszytach spotkania będą już uwzględniać wybory dzieci dokonane przy podejmowaniu formacji. Będą zawierać propozycje przeznaczone dla przyszłych ministrantów, dla członkiń scholi, dla grup modlitewnych i innych. Dlatego warto – w miarę możliwości – uwzględnić te „dziecięce preferencje” już przy tworzeniu grup formacyjnych.
Każdy temat, zaproponowany zeszycie, realizowany jest na dwa sposoby: w czasie spotkania w grupie i w czasie adoracji Najświętszego Sakramentu. Dzieci – na miarę swoich możliwości – zgłębiają dany temat poprzez zabawę i rozmowę, opartą na słowie Bożym, i idą rozmawiać o tym, co poznały, z Panem Jezusem w ciszy adoracyjnej kaplicy. Przyswajając sobie konkretne treści formacyjne, uczą się więc równocześnie tej najpiękniejszej i tak bardzo owocnej formy modlitwy, jaką jest adoracja Najświętszego Sakramentu.
Integralną częścią zeszytu dla prowadzącego jest zeszyt uczestnika. Zawiera on fragment z Pisma Świętego o który oparte jest spotkanie, teksty modlitw podsumowujących i czytanych przez dzieci w czasie adoracji, oraz miejsce na systematyczne umieszczanie najważniejszych treści poznanych na spotkaniu i własnych notatek.
W proponowanych materiałach ważnym elementem uczenia dzieci modlitwy adoracji – obok słowa, śpiewu, ciszy - jest znak, będący formą osobistego (niekoniecznie materialnego) daru. W czasie spotkania trzeba poświęcić wystarczającą ilość czasu na staranne wyjaśnienie dzieciom jego symboliki, aby był rzeczywiście darem wypływającym z serca. Pomagał dzieciom wyrazić to, co słowami wyrazić najtrudniej.
Formacja nie jest szkolną lekcją. Nie ma tzw. minimum do opanowania. Każde dziecko zrozumie i zapamięta tyle, ile potrafi. I to „będzie w nim pracowało”. Ważniejsze niż lęk o tzw. „opanowanie materiału” jest ciągłe powierzanie dzieci i swojej z nimi pracy Duchowi Świętemu. A w pracy z dziećmi dostosowanie języka i proponowanych zabaw do wieku dzieci i ich możliwości intelektualnych.
Każde spotkanie składa się z trzech części. Pierwsza ma za zadanie wprowadzić dzieci, poprzez zabawę, we właściwy sposób myślenia. Druga jest rozmową i zabawą „na temat”, opartą zawsze o wybrany fragment z Pisma Świętego. Trzecia jest podsumowaniem, w formie modlitwy, przekazanych treści.
Na spotkanie trzeba przeznaczyć ok. 45 - 60 minut. Można wykorzystać wszystkie propozycje, można potraktować je bardziej elastycznie, dostosowując do posiadanej przez dzieci wiedzy, ich potrzeb i ich dotychczasowej formacji. Opis poszczególnych spotkań jest bardzo szczegółowy tak, aby każdy, kto będzie korzystał z zeszytu, mógł dokładnie wyobrazić sobie ich przebieg.
Należy zwracać uwagę, aby dzieci systematycznie prowadziły zeszyt uczestnika, wklejały i zawsze uważnie czytały to, co jest do zapamiętania.
W propozycjach wspólnej modlitwy na spotkaniu, oraz modlitwy w czasie adoracji Najświętszego Sakramentu K - oznacza, że jest to modlitwa przeznaczona dla kapłana; P – dla osoby prowadzącej grupę. Modlitwy oznaczone L1, L2, … to teksty do czytania przez dzieci (lektor 1, lektor 2…).
Ważną rolę w spotkaniach rekolekcyjnych dzieci odgrywa śpiew. Jeśli prowadzący grupę nie umie go prowadzić, warto posłużyć się odpowiednimi nagraniami. W propozycjach śpiewów na spotkaniach i adoracji nie wpisano konkretnych pieśni. Pozostawiono do decyzji prowadzącego, który najlepiej wie, co dzieci umieją i co – zgodnie z tradycją danej wspólnoty parafialnej – należałoby nauczyć.
W ramach formacji, obok systematycznych spotkań związanych z realizowanym tematem, potrzebne są spotkania dotyczące roku liturgicznego, ważnych wydarzeń parafialnych, a także spotkania integracyjne: wycieczka, świętowanie urodzin czy imienin. Część z tych potrzeb starają się zaspokoić umieszczane w kolejnych zeszytach spotkania dodatkowe.
Wszelkie zabawy, rysunki, rebusy, wykreślanki, krzyżówki, obrazki świętych i inne zawarte w konspektach spotkań propozycje urozmaicające pracę z dziećmi, są przygotowane - dla grup w różnym wieku - do pobrania na tej stronie internetowej, w części zatytułowanej: Materiały do pobrania.
Niech Pan obdarzy mocą i radością każdego, kto podejmuje się przybliżania Boga dziecięcym umysłom i sercom.
Krystyna Karkowska